Dahil May Biyaheng SM North-Luzon

Kahit na tinanghali ako ng gising kaninang umaga; kahit na habang lumalampas ako sa mga nagja-jogging sa Bike Lane ng Academic Oval habang sinasabi kong "Bike!" para hindi ako mag-bell at may sumagot na "Tao!"; kahit na hindi ko natapos ang pag-aasikaso sa visa requirements ko; kahit na hindi ako nakapag-gawa ng reaction paper sa pinanood naming play para sa klase;  kahit na hindi ko nadala sa pagawaan ang nirarayuma kong bike; kahit na isa't kalahating oras akong late sa klase kasi akala ko 5pm ang start katulad ng iba kong mga klase pero 3:30 pala kasi Sabado ngayon; kahit na hindi ako umabot sa pagpapa-update ng ID ko kasi sarado na ang library pagdating ko; kahit na nag-drop si B. sa klase; kahit na na-discourage na akong mag post graduate studies dahil nakita kong magkakatabi ang mga Ph. D. students sa klase kanina at naisip kong kung ganito rin lang ang magiging asal ko pag Ph. D. student na ako, ayoko nang mag-aral; kahit na dumugo ang tenga ko pakikinig sa paulit-ulit na pagtatanong ng kasama ko ng "Ok lang ba ako, ok lang naman ako, di ba?"; kahit na hindi masarap ang inorder kong pagkain sa Tokyo Tokyo;

Kahit na lahat na lang yata ng puedeng mangyaring hindi gugustuhin ng isang taong mangyari sa isang araw n'ya ay nangyari sa akin ngayong araw, at kahit na hindi ako masaya, nagpapasalamat ako para sa araw na ito.

Nagpapasalamat ako kasi nasasaktan ako.  Wala na talagang papantay pa kay Kahlil Gibran n'ung sinabi niyang "Pain is the breaking of the shell that encloses your understanding."  Kapag nasasaktan ka, nababasag ang "blissful ignorance" na pag-iral.  Nagiging in touch ka sa emotions mo.  Kanina, habang nagba-bike ako sa acad oval, tumutugtog ang "Ang Tangi Kong Pag-Ibig" sa bell sa school of music.  Bigla kong naalala si Lola Nena.  Naalala kong tinutugtog ko ang kantang iyon sa organ at nasa tabi ko siya, kumakanta.  Tuwang-tuwa siya at napapasayaw pa.  Ang pakiramdam ko noon, ako ang pinakamagaling tumugtog ng organ kasi enjoy na enjoy si Lola.  Pero ang totoo, hindi pala ako magaling.  Appreciative lang si Lola sa akin.  Madali lang talaga siyang maka-appreciate.  Natutuwa siya noon hindi dahil magaling akong tumugtog kundi dahil apo niya ako.  Hindi ko nga kailangang maging magaling tumugtog.  Hindi ko kailangang tumugtog.  Kinagigiliwan ako ni Lola kahit wala akong ginagawa.

Siguro isa itong paalala sa akin.  Ang tugtog ng "Ang Tangi Kong Pag-Ibig."  Napaka-comforting kasi ng ganung klaseng pag-ibig.  Yung hindi mo kailangang gumawa ng kahit na anong bagay.  Minamahal ka, may gawin ka man o wala.  Naranasan ko ang ganung klaseng pag-ibig sa Lola ko, sa Nanay ko, sa mga kapatid ko.  Napapagod na kasi ako.  Sa klase, kailangang magaling ang sasabihin mo sa klase para magustuhan ka ng prof.  Kailangang maganda ang paper para masabihan kang magaling.  Kailangang maganda ang concept mo pag magpe-perform ka.  Kailangang magpakitang courteous ka at thoughtful sa housemates para hindi ka masabihang masama ang ugali.  Sa pagba-bike, kailangang malakas ka at mabilis para masabihan kang magaling.  Para makakuha ng poging boyfriend, kailangang mag-effort pagpapaganda at pag-to-tone down ng pagiging feminist at pagiging malakas ang character.  Sa lahat na lang ng bahagi ng buhay, kailangang magaling ang ginagawa mo para matanggap ka.  Napapagod na ako nang ganun.

May makaka-appreciate naman sa aking tao kahit hindi ako laging enthusiastic, di ba?  May makakatanggap pa din naman sa akin kahit hindi ako sobrang masayahin, as in brimming with positivity, di ba?  Nami-miss ko nang maging sincere.  Nami-miss ko nang hindi natatakot makipag-usap sa tao, hindi natatakot na ija-judge ako at hindi kakausapin dahil apaw ako, dahil boring ako, dahil tahimik ako...

Napapagod na akong mag-extra effort para matanggap ng tao.  Ano ba ang balanseng hindi ako hyper pero hindi naman ako matamlay?  Hay, yung sinasabi nilang basta magpakatotoo ka lamang, parang ang hirap naman nun.

Anyway, nagpapasalamat ako kasi nasasaktan ako.  Dahil nasasaktan ako, biglang naghahanap ako ng "something real" sa sarili ko.  Kasi mas "real" ang pain kesa sa "bliss" (in the sense of blissful ignorance).  Kasi ang blissful ignorance, minsan, isang fantasy lang.  Ang pain, talagang pain ito, walang dudang ang sakit ay sakit ay sakit.

Dahil may sakit akong nararamdaman sa puso, nakapagsulat ako ngayon dito.  Cliche na kung cliche pero tama si Bon Jovi, "The poet needs the pain."  The writer needs the pain.  Dahil wala akong makausap na sincere, at dahil "may sakit" ako, nabalikan ko ang blog na ito.

Nagpapasalamat ako sa pagbibigay sa akin kay A. na nakakausap ko nang totohanan.  Sinasabi sa akin nang harapan ang gusto niyang sabihin.

Nagpapasalamat ako dahil naibalik sa akin kanina ang naiwan kong gift para kay Nick sa isang shop sa SM North.  Na-underestimate ko ang tao.  Nawalan kaagad ako ng pag-asa na makukuha ko pa yun.  Pero nakita ko ang binili kong gift sa counter sa tinambayan naming milk tea shop.  Kapag pala may naiwan kang gamit sa Maynila, may mga tao pa ding tapat.  Akala ko sa Maynila, everyone's for everyone.  Mali pala ako.  May mga nagtatabi pa rin pala ng mga naiwang gamit para ibigay kapag hinanap iyon.

Nagpapasalamat ako dahil may jeep na bumabyaheng SM North-Luzon.  Napangiti talaga ako nung na-realize kong sa kanto ng Congressional at Luzon ang bababaan ng mga jeep sa rutang ito.  Sa mga nangyari kasi mula kaninang umaga, ini-expect ko na na madaming hassle pag-uwi.  Ang dami-daming hindi ko nagawa ngayong araw dahil hindi ako in control sa isip ko, dahil pinapayagan ko siyang tumakbo nang tumakbo sa isip ko.  Pero nawala ang bigat na dala nang lahat ng mga blunders ko ngayong araw dahil may jeep sa SM North na byaheng Luzon.  Lahat na lang ng puedeng mangyaring hindi gugustuhin ng isang tao ay nangyari sa akin ngayong araw, pero matutulog akong nakangiti ngayong gabi kahit nasasaktan dahil sa ruta ng jeep na ito.  Mahal pa rin ako ni Lord kahit wala akong ginawang magaling ngayong araw.  :-)

Nakakapagod Ding Magpakasaya

Paano nga ba ulet maging totoo sa sarili?  Nakalimutan ko na kasi.  Kailangan ko ba talagang mag-effort para magustuhan ako ng tao?  Hindi ba puedeng magustuhan ako nang hindi ako nag-e-effort?  Hindi ba puedeng wala akong extra effort, normal lang na gawi ko, pero magugustuhan pa rin ako?  Bakit ba conscious na conscious akong magustuhan ako ng tao?

Kapag ako ay ang ako na nag-e-effort na maging masaya at maging masayahin, ako ba yun?  Yun ba ang totoong ako?  Paano kung sumapit ang ganitong oras na pagod na akong magpakasaya?  Paano kung pagod na akong ngumiti?  Paano kung nananabik na akong makatabi muli ang kapayapaan sa kalungkutan?

Ang tao talaga, walang kasiyahan.  Dinadalangin ko dating makasama ako sa isang grupo para hindi ko maramdamang mag-isa ako at hetong andito na ang grupong iyon, takot na takot pa rin akong hindi matanggap sa grupo kaya exag ang pagpapakasaya ko.  Gusto ko kasing magustuhan nila ako.  Kaya, lagi akong ngumingiti.  Lagi akong mabait.  Pero paano kaya yun, pagod na akong magpakabait sa kanila at pagod na akong ngumiti?

Masaya ang pakiramdam na nakaka-konekta ka sa tao.  Na may nakakaintindi sa iyo, na may nagmamalasakit sa iyo, na may mga taong may pakialam sa iyo.  Na naiintindihan mo din sila, nagmamalasakit ka din sa kanila at may pakialam ka rin sa kanila.  Pero kailangan ata laging magtago ka ng isang bahagi ng sarili mo para maka-konekta ka sa tao?  Posible kaya ang ugnayan ng totoo mong sarili sa totoong sarili ng isang tao?  Posible kayang walang bahagi ng sarili mong itatago mo kapag nakikipag-ugnayan ka sa tao?  Matatanggap ka pa rin kaya?

Hindi naman ako nakikkipag-plastikan.  Napapagod na lang akong lagi akong conscious sa sarili ko -- na kailangan kong maging masayahin lagi.  Napapagod na akong i-sustain ang personality kong cheerful ako, friendly, may sense of humor, mahilig tumawa at hindi naba-bad trip.  Ok lang namang ma-bad trip ah.  Ok lang namang sumama ang pakiramdam dahil mababa ang nakuhang grade sa paper.  Ok lang namang malungkot dahil hindi kami makabitan ng internet sa bahay dahil laging pinuputol ng kapitbahay ang wire.  Ok lang namang maging seryoso at mainis kapag may nangyaring nakakainis.

Nagwawala na ang bahagi ng sarili kong seryoso at totoo.  Sincere.  Sakal na sakal na daw sya sa loob kasi lagi na lang yung sarili kong masayahin at ignorantly blissful ang inilalabas ko.  Ilabas ko daw naman sya.

Siguro, namimiss ko lang talagang magsulat.  Namimiss kong maging sincere at totoo sa sarili.  Nami-miss kong hindi na kailangang timbangin kung may magagalit sa bibitiwan kong salita.  Nami-miss kong mawala sa sarili at magpatabon sa salita.  Kailangan kong magbasa at magsulat pa sa Tagalog.  Witty akong magsulat sa English pero namimiss kong maging sincere sa pagsusulat ko sa Tagalog.

Yun lang siguro ang kailangan ko.  Ang daming oras na sinasayang ko sa pagpapalipad ng isip, sa pag-co-construct ng personality at ego ko, sa pag-rerehearse kung paano dapat ako gagalaw o makikipag-usap para masabihan akong mabait ako.  Napapagod na ako.  Kahit gaanong nakaka-enjoy ang ganung gawain, nakakapagod din pala.

Pinapabayaan ko ang mga salitang basta na lang lumabas sa bibig kong parang utot.  Nahihiya ako sa salita.   Wala akong paggalang sa salita, sa kung paano ako magsalita, at sa kung paanong mabuhay ako sa salita.  Walang paggalang.

Gusto ko ng magsalita mula sa aking puso.  Gusto ko ng maging totoo sa sarili.  Ayaw ko ng mag-evade sa emotions.  Ayaw ko ng mag-evade na tumingin at makipag-ugnayan ng totoo sa tao.  Ito ang totoong ako.  Sincere at nagsasalita mula sa puso.

At muli, ibinalik ako ng pagsulat sa aking totoong sarili.  Salamat po!

Anting-anting

Kanina, habang nag-aalmusal ako, kausap ko si Maracas (not her real name). Hindi ko na maalala kung bakit napapunta kay Lola Nena ang usapan. Hindi ko na talaga maalala. Kaya kailangang isulat ko ang mga bagay-bagay.

Ituloy ko na. Eto ay kuwento lahat sa akin ni Maracas.

Pang-ilang stroke na pala ni Lola bago ang huling stroke niya kung saan naging bed-ridden siya nang 5 taon. Alam ni Lola na 5 taon siyang aalagain dahil sinabi niya yun kay Maracas noong unang taon niyang alagain siya. Paralisado kasi si Lola. Kamay at paa.

Maraming naniniwala na may anting-anting si Lola. Sa 5 taon na bed-ridden siya, madaming beses na hinang-hina na si Lola pero papainumin lang ng tubig at lalakas na uli siya. Sa mga oras na bumabalik ang lakas niya, magsisimula siyang magsalita nang magsalita nang malakas. Mura nang mura nang halos tumatagal nang 1 oras.

Sa mga ganitong mood ni Lola, inilalabas siya ni Maracas sa isang upuan at hinahayaan niyang mag-exercise nang mag-exercise sa pagmumura. Hanggang sa hihina nang hihina ang pagmumura. Ibig sabihin, napapagod na siya. Maya-maya, tatawagin na ni Lola nang malambing si Maracas.


"Maracas. . . Maracas. . . hihiga na ako."

Nasa leeg daw ang anting-anting ni Lola. Napapansin ng mga anak niya ang maliit na bukol sa kaliwa niyang leeg. Kasing-laki daw ng jolen. Noong namatay si Lola, napansin nilang wala na ang bukol na ito. Kung bakit hindi nila tinanong kay Lola ang jolen na ito at kung ano ito ay hindi ko na naitanong.

Ang hinala nila, kay Andoy na anak ni Lola (not his real name) napapunta ang anting-anting ni Lola. Ilang araw bago mamatay si Lola, napansin ni Maracas na hinang-hina siya at hindi na nakakapagsalita. Tinawag na niya ang mga anak ni Lola. Araw-araw pumupunta si Nanay noon. Pabalik-balik din ang ibang mga anak kasama na si Andoy.

Wala si Maracas sa tabi ni Lola noong namatay siya pero alam niyang patingin-tingin si Andoy at ang isa pang anak ni Lola. Nagbanlaw lang ng mga damit si Maracas. Pagbalik niya, patay na si Lola. Pero hinala niya, bago mamatay si Lola, naipasa niya ang anting-anting kay Andoy.

Gusto ko sanang itanong kung paano yun pinasa. Noong niluwa ni Lola ang anting-anting, sinubo ni Andoy? Literal na sinubo? Pero alam kong hindi nga nakita ni Maracas kaya hindi ko na tinanong dahil alam ko naman ang isasagot niya.

May nabanggit din si Maracas na kapag daw ganung may anting-anting ang isang tao, ang mabisa daw na pang-alis doon ay gatas mula sa ina na iisa pa lang ang anak at dapat lalaki ang anak. Mga 1/4 daw na baso ng gatas na ito ang ininom ni Lola isang araw bago siya mamatay.

Tanong ko: "Eh san kayo nakakuha ng gatas na iyon?"

Sabi niya, may kakilala daw silang kaaanak lang. Kung ako ang babaeng iyon at hihingan ako ng gatas niya, hindi kaya nakakapagtaka iyon?

Ano kaya ang sinabi nila noong humingi sila ng 1/4 na baso ng gatas sa babaeng iyon?

Naiintindihan ko kung bakit kailangan na iyong gawin. Katulad rin lang iyon noong binulungan ko ang isa kong Lola (sa side ng Tatay ko) isang gabi bago siya mamatay: "Lola, hirap na hirap na po kayo. Magpahinga na po kayo. Ayaw na po namin kayong maghirap. OK na po kami. Sige na po, magpahinga na po kayo."

Coincidence lang kaya na namatay si Lola isang araw pagkatapos niyang uminom ng gatas mula sa nagpapadedeng inang unang beses pa lang nanganak at at ang anak ay lalaki?

Coincidence lang kaya na noong gabing binulungan ko si Lola, hindi na siya nagising kinabukasan?

Totoo kayang may anting-anting, Iboy?

Letter to Iboy

Dear Iboy,
Ang weird lang kasi ang tagal-tagal na ng blog na ito pero ngayon lang ako magsusulat ng letter para sa iyo. Pakiramdam ko, ang layo-layo ko na sa iyo, sa mga bagay na sinisimbolo mo. Nawala na ba ang dating akong may passion sa buhay at nag-iisip ng mga idealistic na bagay tulad ng pagbibigay ng theater workshop sa mga public high schools tuwing summer, pagsusulat at pagdi-direct ng play nang libre para sa mga estudyante, pagtuturo nang may paniniwalang may mga matang mabubuksan at mga pusong magliliyab sa pagmamahal sa buhay, sining, katotohanan at kagandahan.

Masyado na ba akong lumulubog sa kamunduan, Iboy? Paano mo nagawa yun? Nabubuhay ka sa kasalimuotan ng mundo, sa materiality ng mundo, pero napapanatili mong fertile ang creative life mo? Paano ka nakakapagsulat ng tungkol sa pilosopiya kung wala kang tutulugan sa gabi kundi sa madilim na sulok ng simbahan? Paano ka nakakapagsulat nang may conviction at pag-ibig kung hindi mo nakukuha ang pag-ibig sa mga taong dapat umiibig sa iyo?

Kung may isang bagay na natutunan ako sa iyo, yun ay ang laging tumingin sa sarili at magtanong, "Kumusta na ba talaga ako?" Nasaan na ako sa buhay ko? Nasaan na ang ipinaglalaban ko?

Kakapag-meeting lang namin kahapon, board meeting. Magkaiba tayo, Iboy kasi kung security ng buhay ang pag-uusapan, secure na secure ang sa akin. Yun ba ang dahilan kung bakit nawawala na sa akin ang struggle para sa isang creative life?

Pero hindi naman sustainable ang dati, di ba? Kaya nga ako umalis sa security at comfort sa bahay, nagpaka-independent, nagpaka-corporate slave dahil nakita ko na dating hindi ko kayang i-sustain ang creative life nang walang pera. Hindi ako susuportahan nang ganun-ganun na lang. Hindi privelege ang creative life, one has to earn it. Pero sa proseso nang pagsubok na humanap ng trabahong makakapagsuporta sa creative life ko, nagpalamon naman ako sa dinadaanan kong pagsubok.

Dalawang taon akong nagpakasarap sa sweldo kong nakukuha ko sa pagiging mechanical word factory. Namuhay ako sa blissful ignorance. Bar, movies, facebook, junk food, sights and sounds ng Makati, pagiging in love sa love. Independent ako, may sariling pera, may sariling bahay, ang daming makikita at mapupuntahan sa Maynila. Ang nalimutan kong pasyalan at galugarin ay ang aking sarili.

Mabuti na ngang na-aksidente ako at ilang linggong hindi makakalakad. Tigil lahat. Ang M.A. ko, ang biking ko, ang mga to-do's. Ito ang pagkakataon para i-suspend lahat at tumigil sa mata ng mga bagay-bagay. Matagal ko nang tanggap na hindi ako maiintindihan ng tao sa paraang gusto kong ipaintindi ang sarili ko. Pero isang malaking kasalanang hindi ako gumagawa ng paraan para intindihin ko ang sarili ko.

Tama na nag pagkukumpara ko sa iba, sa pakikipag-kumpetisyon ko sa iba, sa inggit ko sa iba --- Mas madaming lugar s'yang napuntahan. Mas malakas ang loob n'ya to try new things. Mas successful sya sa pagtatayo ng business. Mas mature s'ya kung mag-isip. Mas alam n'ya ang gagawin. Mas payat s'ya. Mas kumpleto ang buhay n'ya kasi may asawa't anak s'ya. Mas masaya s'ya kasi in love sya. Mas madami s'yang kaibigan. Mas masasaya ang napuntahan ng barkada nila. S'ya, nakaka-connect sa tao, gusto s'ya nang madaming tao, ako hindi. S'ya marunong makihalubilo sa tao, ako laging takot sa tao. And so on and so forth.

Hay, Iboy...Para saan pang mag-struggle para makapagsulat? Paano ako babalik sa creative life? Paano ko didisiplinahin ang utak kong wag ikumpara ang sarili ko sa iba? Paanong tuturuan ko ang sarili kong ang gawing preoccupation ay hindi pagkumpara ko sa iba?

Tulungan mo naman akong bumalik sa isang buhay na may struggle at kabuluhan. Paano ba, Iboy?